Ze hadden beide plezier in het rondrennen en gek doen. In het gesprek voorafgaand aan de coaching sessie, had ik Tim leren kennen als een energieke persoonlijkheid. De oefeningen waarmee we de sessie begonnen waren duidelijk wat te langzaam en te traag naar zijn zin.

Nu ik hem de vrijheid gaf om te doen wat hij wilde in de paardenbak was hij helemaal in zijn element. Valerio was een energiek paard en ging dan ook meteen op Tims uitnodiging in om eens lekker de benen te strekken.

Na een tijdje zag ik echter een verandering bij Valerio. Terwijl Tim nog steeds veel plezier had en nu ook nog gekke sprongen begon te maken, zag ik dat Valerio het contact verbrak.

Hij keek niet meer naar Tim die in het midden van de bak liep, maar over de omheining heen naar de horizon. Ook zijn oren stonden niet meer naar Tim gericht, maar bewogen alle kanten op.

Het paard hield zijn hals en hoofd steeds hoger. Zijn neusgaten werden wijder en zijn ogen leken groter te worden.

Allemaal signalen die erop duiden dat een paard (te) veel adrenaline aanmaakt, een hormoon dat het voor prooidieren mogelijk maakt om in een fractie van een seconde op topsnelheid te kunnen vluchten voor roofdieren.

Adrenaline kan op een positieve manier gebruikt worden om energiek te spelen en neemt daarna weer af. Als de adrenaline echter blijft stijgen dan wordt het paard angstig en kan het niet meer ontspannen.

Vergelijk het met een deadline op je werk. Als de deadline nadert dan neemt de stress toe. Iedereen zet een tandje bij, wat mogelijk wordt gemaakt door de extra adrenaline in je bloed.

Er wordt door iedereen keihard gewerkt en de deadline wordt gehaald. Hoera! Samen wordt het succes gevierd, waardoor ieder zijn adrenaline weer kwijtraakt en daarna gaat het gewone leven weer verder.

Als je echter continu onder hoge druk moet werken en de ene na de andere deadline moet halen, dan wordt het te veel. 

Ik vroeg Tim om Valerio te laten stoppen voor een pauze.

Tim stopte met rennen en springen.

Valerio bleef rondrennen.

Tim keek mij vragend aan. “Hoe zorg ik dat hij stopt?” “Als je zelf stopt, dan stopt hij ook” antwoordde ik hem.

Tim werd zich ervan bewust dat hij weliswaar gestopt was met rennen, maar nog steeds energiek rondliep.

Nu stond hij stil en keek naar Valerio.

Valerio bleef rondrennen.

Tim keek meteen weer naar mij. “Je staat nu fysiek wel stil, maar hoe voel je je van binnen?” vroeg ik. Tim gaf aan dat zijn hart nog steeds behoorlijk te keer ging en hij eigenlijk nog stond te stuiteren van de energie. Ik gaf aan dat hij van binnen ook rustig moest worden voordat Valerio zou stoppen met rennen.

Tim bleef heel stil staan. Hij ademde een paar keer hoorbaar in en uit. Even sloot hij zelfs zijn ogen, heel kort maar.

Valerio bleef rondrennen.

Weer keek Tim mij aan. “Ik weet niet hoe ik hem moet stoppen. Het duurt veel te lang op deze manier. Dit is zo confronterend, dit is precies wat er op mijn werk ook gebeurt! Wat moet ik nou doen?” Ik zei hem dat er geen magische tovertruc was om het paard te laten stoppen. Hij zou gewoon moeten blijven staan en wachten totdat Valerio stopte met rennen. 

In eerste instantie bleef Tim gewoon staan. Ik zag dat hij ongeduldig werd en een tikkeltje wanhopig. Toen gebeurde er iets wat ik niet had verwacht.

Tim ging met zijn nette broek in het zand zitten, in kleermakerszit. Zijn hoofd naar beneden gebogen, zijn schouders naar voren, blik op het zand gericht.

Onmiddellijk stopte Valerio met rennen. Hij bleef staan, liet zijn hoofd zakken en begon hard te briesen, een signaal dat de adrenaline afneemt.

Tim keek even op door het geluid en richtte zijn blik daarna weer op het zand.

Valerio liep een paar passen naar Tim toe, bleef op een aantal meters afstand staan om uitgebreid te gaan gapen.

Weer een signaal van afnemende adrenaline. Het ziet er grappig uit, zo’n gapend paard, Tim zag het en moest lachen. Hij stond op, liep naar Valerio toe en gaf hem een aai over zijn manen.  

In de nabespreking van deze sessie met het paard gaf Tim aan dat hij geconfronteerd was met zijn grootste kwaliteit en zijn grootste valkuil.

Al jaren werd Tim geprezen door collega’s en klanten dat hij met zijn aanstekelijke energie iedereen in beweging kan brengen. Zelfs de mensen met de grootste weerstand krijgt hij mee in zijn wilde ideeën. Deadlines worden in zijn projecten altijd gehaald en uitgebreid gevierd.

Zijn valkuil is echter dat hij, als iedereen eenmaal in beweging is gekomen, niet weet hoe hij de op de rem moet trappen.

“Ik zie dat mensen zichzelf voorbij rennen, maar ik weet niet hoe ik ze moet stoppen. Precies zoals Valerio zichzelf daarnet voorbij rende.”

De volgende sessies hebben we besteed aan oefeningen waarmee Tim leerde zichzelf tot stilstand te brengen. Want als je zelf rust kan nemen, dan pas kan je anderen helpen om dit te doen.

Sindsdien denkt Tim elke keer aan Valerio als hij in een project zit waar iedereen vol enthousiasme alles geeft. Dan ziet hij zichzelf weer in kleermakerszit in het zand zitten en zorgt dat het team op tijd een pauze neemt. 

*Vanwege de privacy is Tim niet zijn echte naam en zijn de details fictief.

©Wendela den Tonkelaar, CVPC, 2020

Tijdens een bijscholing vertelde paardencoach Emma* mij over een sessie waarin haar Tinker, Finn, vrijwel de hele tijd stil bleef staan in het midden van de paddock. De sessie liep totaal niet goed en Emma hield er een slecht gevoel aan over. Ze wil meer tools krijgen om met dit soort situaties om te gaan; dat is de reden dat ze deze bijscholing volgt. Emma is een 38-jarige, sportieve vrouw uit Brabant. Naast haar parttime baan als HR-adviseur werkt ze twee dagen per week met haar twee Tinkers aan huis. Emma heeft een sterke passie voor het helpen van mensen met haar paarden, maar ze worstelt elke sessie met een knagende angst: wat als haar paarden niets laten zien? Dit gevoel van onzekerheid hangt als een schaduw over haar sessies, waardoor ze zich minder zelfverzekerd voelt als coach. Ze wil haar cliënten helpen, maar deze angst belemmert haar tijdens de sessies.

Emma zit momenteel in een vicieuze cirkel. Ze verbergt haar angst door een masker van zelfverzekerdheid op te zetten, maar diep van binnen voelt ze de spanning steeds meer opbouwen. Ze probeert dit op te lossen door elke sessie uitgebreid voor te bereiden, maar dit maakt haar eigenlijk alleen maar zenuwachtiger. Elke keer als een sessie niet verloopt zoals gepland, twijfelt ze nog meer aan zichzelf. Ze overweegt nu een warmbloed paard aan te schaffen in de hoop dat die meer signalen laat zien en het coachen makkelijker maakt. Haar man vindt dit echter geen goed idee en wijst erop dat ze al twee paarden hebben die aandacht nodig hebben. In haar hoofd blijft de gedachte malen dat ze niet goed genoeg is als paardencoach, en dit begint steeds meer invloed te krijgen op haar werk en haar plezier in de coaching.

In de bijscholing leert Emma mindfulness-technieken toe te passen. Ze ervaart meer rust en aanwezigheid tijdens haar sessies, wat haar zenuwen aanzienlijk vermindert. Het accepteren van haar onzekerheid heeft haar geholpen deze angst niet langer te zien als een vijand, maar als een natuurlijk onderdeel van het proces. Daarnaast leerde Emma om de subtiele signalen van paarden beter te observeren. Ze ontdekt dat haar Tinkers, ook als ze weinig bewegen, wel veel laten zien. Het idee van het aanschaffen van een nieuw paard verdwijnt naar de achtergrond.

Na de bijscholing gaf Emma een sessie met Finn aan een nieuwe cliënt. Dit keer stond Finn in een hoek van de paddock en leek opnieuw niet te bewegen. Maar nu zag Emma de subtiele signalen die Finn gaf: een lichte oorbeweging, een opgetrokken neus, versnelde ademhaling. Gewapend met haar nieuwe kennis en technieken wist ze precies welke werkvormen ze kon inzetten met een minder actief paard. Ze begeleidde haar cliënt om meer in contact te komen met haar eigen gevoelens. Op het moment dat de cliënt aangaf dat ze zich meer ontspannen voelde, liep Finn naar de cliënt toe en bleef rustig naast haar staan. De cliënt voelde zich gesteund door het paard en Emma voelde het plezier in haar werk weer terugkomen.

*vanwege de privacy heet Emma in werkelijkheid anders.

©Wendela den Tonkelaar, CVPC, 2024