Het paard en de deadlines
Tim rende met een grijns van oor tot oor door de paardenbak. Het paard, de knappe Spanjaard Valerio, galoppeerde vrolijk om hem heen.
Ze waren in een spel verwikkeld waarbij Valerio respectvol afstand hield, terwijl hij toch met Tim verbonden bleef door zijn bewegingen te spiegelen.
Ze hadden beide plezier in het rondrennen en gek doen. In het gesprek voorafgaand aan de coaching sessie, had ik Tim leren kennen als een energieke persoonlijkheid. De oefeningen waarmee we de sessie begonnen waren duidelijk wat te langzaam en te traag naar zijn zin.
Nu ik hem de vrijheid gaf om te doen wat hij wilde in de paardenbak was hij helemaal in zijn element. Valerio was een energiek paard en ging dan ook meteen op Tims uitnodiging in om eens lekker de benen te strekken.
Na een tijdje zag ik echter een verandering bij Valerio. Terwijl Tim nog steeds veel plezier had en nu ook nog gekke sprongen begon te maken, zag ik dat Valerio het contact verbrak.
Hij keek niet meer naar Tim die in het midden van de bak liep, maar over de omheining heen naar de horizon. Ook zijn oren stonden niet meer naar Tim gericht, maar bewogen alle kanten op.
Het paard hield zijn hals en hoofd steeds hoger. Zijn neusgaten werden wijder en zijn ogen leken groter te worden.
Allemaal signalen die erop duiden dat een paard (te) veel adrenaline aanmaakt, een hormoon dat het voor prooidieren mogelijk maakt om in een fractie van een seconde op topsnelheid te kunnen vluchten voor roofdieren.
Adrenaline kan op een positieve manier gebruikt worden om energiek te spelen en neemt daarna weer af. Als de adrenaline echter blijft stijgen dan wordt het paard angstig en kan het niet meer ontspannen.
Vergelijk het met een deadline op je werk. Als de deadline nadert dan neemt de stress toe. Iedereen zet een tandje bij, wat mogelijk wordt gemaakt door de extra adrenaline in je bloed.
Er wordt door iedereen keihard gewerkt en de deadline wordt gehaald. Hoera! Samen wordt het succes gevierd, waardoor ieder zijn adrenaline weer kwijtraakt en daarna gaat het gewone leven weer verder.
Als je echter continu onder hoge druk moet werken en de ene na de andere deadline moet halen, dan wordt het te veel.
Ik vroeg Tim om Valerio te laten stoppen voor een pauze.
Tim stopte met rennen en springen.
Valerio bleef rondrennen.
Tim keek mij vragend aan. “Hoe zorg ik dat hij stopt?” “Als je zelf stopt, dan stopt hij ook” antwoordde ik hem.
Tim werd zich ervan bewust dat hij weliswaar gestopt was met rennen, maar nog steeds energiek rondliep.
Nu stond hij stil en keek naar Valerio.
Valerio bleef rondrennen.
Tim keek meteen weer naar mij. “Je staat nu fysiek wel stil, maar hoe voel je je van binnen?” vroeg ik. Tim gaf aan dat zijn hart nog steeds behoorlijk te keer ging en hij eigenlijk nog stond te stuiteren van de energie. Ik gaf aan dat hij van binnen ook rustig moest worden voordat Valerio zou stoppen met rennen.
Tim bleef heel stil staan. Hij ademde een paar keer hoorbaar in en uit. Even sloot hij zelfs zijn ogen, heel kort maar.
Valerio bleef rondrennen.
Weer keek Tim mij aan. “Ik weet niet hoe ik hem moet stoppen. Het duurt veel te lang op deze manier. Dit is zo confronterend, dit is precies wat er op mijn werk ook gebeurt! Wat moet ik nou doen?” Ik zei hem dat er geen magische tovertruc was om het paard te laten stoppen. Hij zou gewoon moeten blijven staan en wachten totdat Valerio stopte met rennen.
In eerste instantie bleef Tim gewoon staan. Ik zag dat hij ongeduldig werd en een tikkeltje wanhopig. Toen gebeurde er iets wat ik niet had verwacht.
Tim ging met zijn nette broek in het zand zitten, in kleermakerszit. Zijn hoofd naar beneden gebogen, zijn schouders naar voren, blik op het zand gericht.
Onmiddellijk stopte Valerio met rennen. Hij bleef staan, liet zijn hoofd zakken en begon hard te briesen, een signaal dat de adrenaline afneemt.
Tim keek even op door het geluid en richtte zijn blik daarna weer op het zand.
Valerio liep een paar passen naar Tim toe, bleef op een aantal meters afstand staan om uitgebreid te gaan gapen.
Weer een signaal van afnemende adrenaline. Het ziet er grappig uit, zo’n gapend paard, Tim zag het en moest lachen. Hij stond op, liep naar Valerio toe en gaf hem een aai over zijn manen.
In de nabespreking van deze sessie met het paard gaf Tim aan dat hij geconfronteerd was met zijn grootste kwaliteit en zijn grootste valkuil.
Al jaren werd Tim geprezen door collega’s en klanten dat hij met zijn aanstekelijke energie iedereen in beweging kan brengen. Zelfs de mensen met de grootste weerstand krijgt hij mee in zijn wilde ideeën. Deadlines worden in zijn projecten altijd gehaald en uitgebreid gevierd.
Zijn valkuil is echter dat hij, als iedereen eenmaal in beweging is gekomen, niet weet hoe hij de op de rem moet trappen.
“Ik zie dat mensen zichzelf voorbij rennen, maar ik weet niet hoe ik ze moet stoppen. Precies zoals Valerio zichzelf daarnet voorbij rende.”
De volgende sessies hebben we besteed aan oefeningen waarmee Tim leerde zichzelf tot stilstand te brengen. Want als je zelf rust kan nemen, dan pas kan je anderen helpen om dit te doen.
Sindsdien denkt Tim elke keer aan Valerio als hij in een project zit waar iedereen vol enthousiasme alles geeft. Dan ziet hij zichzelf weer in kleermakerszit in het zand zitten en zorgt dat het team op tijd een pauze neemt.
*Vanwege de privacy is Tim niet zijn echte naam en zijn de details fictief.
©Wendela den Tonkelaar, CVPC, 2020