Doe ik een stapje terug of jij?
Het paard likt aan haar handen, die zij als een kommetje voor zich houdt. Terwijl ze haar blik strak op het hoofd van het paard gericht heeft, vertelt Annemarijn over haar ongelukkige jeugd.
Ze was helemaal niet van plan geweest om het over haar jeugd te hebben, zal ze me later vertellen. Er zijn mensen die veel ergere dingen meemaken dan een overspelige vader die zijn gezin voorliegt terwijl de hele buurt over hem praat.
Misschien geeft het contact met het paard haar de veiligheid om haar verhaal te delen? Vertelt ze het eigenlijk aan het paard en niet aan mij?
Het paard bleef maar met de handen van Annemarijn bezig. Het viel me op dat het likken overging in happen met zijn lippen. Happen met de lippen gaat vaak vooraf aan daadwerkelijk bijten met de tanden. Nu zijn de tanden van een paard niet zo scherp als die van bijvoorbeeld een hond of een kat, maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat mijn klanten gewond raken tijdens een coachingsessie. Bovendien had ik dit paard dit gedrag nog niet eerder zien vertonen.
Dat happen in iemands handen, dat ken ik helemaal niet van hem. Gedrag dat afwijkt van het normale gedrag van een paard is voor mij altijd een signaal om in de gaten te houden. Extra opletten dus!
Annemarijn reageert niet op het happen van het paard. Ze vertelt rustig verder en blijft haar handen in een kommetje voor zich houden. Ik vertrouw het niet en besluit het paard weg te halen bij haar voordat hij gaat bijten.
Zonder Annemarijn te onderbreken laat ik het paard een paar passen achteruit zetten, zodat hij nu op een paar meter afstand van Annemarijn staat. Het paard begint te zuchten en proest een paar keer. Een teken van ontspanning.
Misschien vindt hij het fijn dat ik de leiding over de situatie over heb genomen? In ieder geval loopt hij weg en gaat hij staan grazen. Annemarijn richt zich weer tot mij en maakt haar verhaal af.
Het terughalen van de pijn van vroeger heeft Annemarijn geraakt, de tranen stromen over haar wangen. Het paard komt terug, alsof hij haar wil troosten, waar zij dankbaar gebruik van maakt. Het is een mooi, zacht contact en ik zie niets meer terug van het happen of bijten wat het paard eerder deed.
Toch besluit ik er nog even op terug te komen en te vragen hoe Annemarijn het heeft ervaren. “Ik ben nog nooit zo dicht bij een paard geweest, maar ik vond het helemaal niet eng toen hij mijn handen ging likken.” antwoordt ze. “Totdat hij in mijn handen ging happen, dat vond ik niet fijn. Hij heeft toch wel een hele grote mond, als hij mij zou bijten dan zou mijn hand er zo helemaal inpassen!”
Na een korte stilte voegt ze eraan toe dat ze niet begrijpt waarom ze niet ingegrepen heeft en gewacht heeft totdat ik het paard weghaalde. “Ik had natuurlijk gewoon mijn handen weg moeten trekken en een stap achteruit moeten doen! Dit is nou precies waar ik in mijn leven steeds tegenaan loop. Ik kan mijn grenzen niet goed aangeven. Dat komt natuurlijk door die gebeurtenissen met mijn ouders vroeger, mijn moeder gaf ook nooit haar grenzen aan. Maar ik ben nu volwassen en ik loop er nog steeds tegenaan….”
“Had jij een stap achteruit moeten doen? Of het paard?” vraag ik haar.
Het is stil.
©Wendela den Tonkelaar, CVPC, 2024
Tijdens een bijscholing vertelde paardencoach Emma* mij over een sessie waarin haar Tinker, Finn, vrijwel de hele tijd stil bleef staan in het midden van de paddock. De sessie liep totaal niet goed en Emma hield er een slecht gevoel aan over. Ze wil meer tools krijgen om met dit soort situaties om te gaan; dat is de reden dat ze deze bijscholing volgt. Emma is een 38-jarige, sportieve vrouw uit Brabant. Naast haar parttime baan als HR-adviseur werkt ze twee dagen per week met haar twee Tinkers aan huis. Emma heeft een sterke passie voor het helpen van mensen met haar paarden, maar ze worstelt elke sessie met een knagende angst: wat als haar paarden niets laten zien? Dit gevoel van onzekerheid hangt als een schaduw over haar sessies, waardoor ze zich minder zelfverzekerd voelt als coach. Ze wil haar cliënten helpen, maar deze angst belemmert haar tijdens de sessies.
Emma zit momenteel in een vicieuze cirkel. Ze verbergt haar angst door een masker van zelfverzekerdheid op te zetten, maar diep van binnen voelt ze de spanning steeds meer opbouwen. Ze probeert dit op te lossen door elke sessie uitgebreid voor te bereiden, maar dit maakt haar eigenlijk alleen maar zenuwachtiger. Elke keer als een sessie niet verloopt zoals gepland, twijfelt ze nog meer aan zichzelf. Ze overweegt nu een warmbloed paard aan te schaffen in de hoop dat die meer signalen laat zien en het coachen makkelijker maakt. Haar man vindt dit echter geen goed idee en wijst erop dat ze al twee paarden hebben die aandacht nodig hebben. In haar hoofd blijft de gedachte malen dat ze niet goed genoeg is als paardencoach, en dit begint steeds meer invloed te krijgen op haar werk en haar plezier in de coaching.
In de bijscholing leert Emma mindfulness-technieken toe te passen. Ze ervaart meer rust en aanwezigheid tijdens haar sessies, wat haar zenuwen aanzienlijk vermindert. Het accepteren van haar onzekerheid heeft haar geholpen deze angst niet langer te zien als een vijand, maar als een natuurlijk onderdeel van het proces. Daarnaast leerde Emma om de subtiele signalen van paarden beter te observeren. Ze ontdekt dat haar Tinkers, ook als ze weinig bewegen, wel veel laten zien. Het idee van het aanschaffen van een nieuw paard verdwijnt naar de achtergrond.
Na de bijscholing gaf Emma een sessie met Finn aan een nieuwe cliënt. Dit keer stond Finn in een hoek van de paddock en leek opnieuw niet te bewegen. Maar nu zag Emma de subtiele signalen die Finn gaf: een lichte oorbeweging, een opgetrokken neus, versnelde ademhaling. Gewapend met haar nieuwe kennis en technieken wist ze precies welke werkvormen ze kon inzetten met een minder actief paard. Ze begeleidde haar cliënt om meer in contact te komen met haar eigen gevoelens. Op het moment dat de cliënt aangaf dat ze zich meer ontspannen voelde, liep Finn naar de cliënt toe en bleef rustig naast haar staan. De cliënt voelde zich gesteund door het paard en Emma voelde het plezier in haar werk weer terugkomen.
*vanwege de privacy heet Emma in werkelijkheid anders.
©Wendela den Tonkelaar, CVPC, 2024
