Ans en de grote enge merrie
„Ik vind haar toch wel erg groot nu ik zo dichtbij sta”, zei ze, toen ze oog in oog stond met Luna, een grote bruine merrie. Ik kon haar goed begrijpen want Luna maakte zich inderdaad heel groot. Ze keek Ans aan met grote ogen, haar hoofd helemaal opgeheven, de spieren in haar nek aangespannen en haar staart in de lucht. Ik vond haar nu eerlijk gezegd ook reusachtig.
Zo stonden ze elkaar een hele tijd aan te staren. Ans vanaf de ene kant van het hek en Luna vanaf de andere kant van het hek. Geen van beiden bewoog. Het leken wel twee standbeelden.
Ze zagen er beide bang uit, Ans en Luna. Toen ik dat benoemde, beaamde Ans dat. „Want jij gaat zometeen natuurlijk zeggen dat ik de paardenbak in moet gaan en ik weet niet of ik dat wel durf, hoor.” zei ze. Nu leek ze ontdooit en begon ze weer te bewegen en te praten.
Op het moment dat Ans haar angst uitsprak slaakte Luna een zucht, liet haar hoofd zakken, ontspande haar spieren en zag er ineens half zo groot uit als daarvoor.
Ans is geen uitzondering. Vrijwel iedereen bang aan het begin van een sessie. Ik schat in dat negen van de tien mensen die bij mij komen het coachpaard bij de eerste ontmoeting toch wel heel spannend vinden. Omdat hij groot is, donker, druk of gewoon onbekend. Zelfs mensen met veel ervaring met paarden stappen niet snel bij een onbekend loslopend paard de paddock in. Daarnaast is het altijd spannend wat er in zo’n sessie gaat gebeuren, welke gevoelens naar boven zullen komen. Jezelf blootgeven is altijd eng.
Daarnaast is Ans niet de enige die van angst verlamd raakt. Door de angst kan ze even letterlijk niet bewegen en praten (dit noemen we ‘bevriezen’). Pas op het moment dat ze haar angst benoemt kan ze zich weer bewegen. Niet iedereen raakt van angst verlamd, sommigen worden er juist heel druk van en gaan ratelen als een kip zonder kop (het vecht of vlucht instinct).
Bij iedereen zal angst zich op een andere manier uiten. Het zijn helaas vaak geen effectieve strategieën om met angst om te gaan. In de paardencoaching zie je dit heel duidelijk. Voor Ans werd Luna alleen maar enger door de spiegel die Luna haar voorhield. Luna leek twee keer zo groot als zij was, terwijl Ans juist haar formaat al zo eng vond. Als iemand vanuit angst heel druk wordt, wordt het paard ook heel druk. Ook niet echt een fijne situatie als je dat paard toch al eng vond…
Steeds weer merk ik dat het benoemen van je gevoel (angst) een grote verandering in het paard teweeg brengt. Het paard wordt rustiger en ontspant zich. Het paard wordt dus letterlijk minder eng.
Bij navraag blijkt dat Ans zich opgelucht voelt omdat ze haar angst heeft geuit. Door er met mij over te praten heeft ze er wat afstand van kunnen nemen. Tijdens het praten bedacht ze zich dat ze de keuze heeft of ze wel of niet de paardenbak ingaat. Alleen al dit inzicht zorgde ervoor dat de spanning zo ver daalde dat ze besloot juist wel de bak in te gaan.
Natuurlijk kan je het contact met paarden ook heel makkelijk vermijden. Je kan een heel gelukkig leven leiden zonder paarden (heb ik me laten vertellen hoor, zelf heb ik het nog nooit geprobeerd). Het gaat dan ook niet om de paarden. Ans had zich ook om kunnen draaien en weg kunnen gaan. Zij koos er echter voor om haar angst aan te kijken. Om er iets mee te doen. Ze koos ervoor te leren om te gaan met angst in het algemeen, angst in het dagelijks leven. Zodat ze dingen durft die haar leven wél gelukkiger maken.
De spannende start van een sessie paardencoaching is voor veel mensen een eerste stap in het omgaan met angst en spannende situaties in het dagelijks leven. Door te leren hoe je gevoelens kan uiten en een plek kan geven, heb je er veel minder last van. Je raakt niet verlamd of juist hyperactief. Je kan gewoon jezelf zijn. Hierdoor kan je in het dagelijks leven stappen zetten om gelukkiger te worden. Ook, of misschien juist, als deze stappen eng zijn.
ⓒ Wendela den Tonkelaar, CVPC, 2015-2020
