PaardencoachBoek: Coachen met Paarden – De wijsheid van de kudde
Ruud Knaapen, een van de grondleggers van de methode paardencoaching, bracht in 2012 als eerste Nederlandse auteur een boek over paardencoaching uit. In dit boek (Coachen met Paarden – Het systemisch perspectief) beschreef Knaapen zijn visie op systemisch coachen met paarden. Begin 2020 werd een “geheel herziene editie” uitgebracht van dit succesvolle boek. Hierin staat “de wijsheid van de kudde” centraal – doelend op de ‘innerlijke kudde’ in zowel mensen als paarden.
Knaapen zegt hierover: “Ik vind het essentieel dat een coach gaat zien/herkennen dat het paard geen metafoor is (transfer-object van een cliënt) maar dat de specifieke paard-eigen informatie essentieel is in het detecteren van verstoringen in de (innerlijke) kudde.” Het is een werkwijze die tot nu toe nog maar weinig beschreven is in de bestaande literatuur. Opnieuw neemt Knaapen een pioniersrol op zich.
Als een uitgever een boek als “geheel herziene editie” aanprijst betekent dit vaak dat er een aantal alinea’s is gewijzigd en er verder weinig veranderd is. Zo niet bij dit boek. Ik heb de twee edities naast elkaar gelegd en kwam tot de conclusie dat het eigenlijk een volledig nieuw boek is. De eerste vier hoofdstukken zijn in grote lijnen hetzelfde gebleven, de rest van het boek is compleet nieuw (er zijn in totaal 9 hoofdstukken).
De nieuwe hoofdstukken gaan, uiteraard, over de wijsheid van de kudde. Deze zijn zeer de moeite waard. Daarnaast is er een hoofdstuk toegevoegd over trauma. Dit hoofdstuk vind ik persoonlijk niet veel toevoegen aan het boek*. Trauma is zo’n groot en omvangrijk onderwerp dat het hoofdstuk alleen maar vragen oproept en mijns inziens een eigen boek verdient. Tot mijn vreugde wordt er in de nieuwe editie veel meer aandacht besteed aan het welzijn van paarden. Met name de toevoeging van uitgebreide informatie over Calming Signals en over harmonisatiegedrag is een waardevolle verbetering. Tenslotte zijn er heel veel praktijkvoorbeelden toegevoegd.
Het boek is netjes in hardcover uitgegeven, maar bevat weinig illustraties en de vormgeving is vrij saai. Door de eenvoudige uitgave is het wel een heel betaalbaar boek. De schrijfstijl van Knaapen is niet zo toegankelijk. Het is misschien het beste te omschrijven als: veel lange zinnen die vragen oproepen. Wie Knaapen kent, weet dat dit ook de manier is waarop hij praat. Als hij spreekt is dit geen probleem, dan kan je hem vragen stellen. Bij een geschreven tekst is het gevolg dat het geen makkelijk leesvoer is. Zelf moest ik na elke paragraaf even pauzeren om te overdenken wat ik nou eigenlijk gelezen had en de kern eruit te halen.
Als gedragswetenschapper heb ik soms wat moeite met de hypotheses die door Knaapen opgeworpen worden en maar matig door de (moderne) wetenschap onderbouwd worden. Nu claimt Knaapen ook niet dat het boek de wetenschappelijke waarheid zoekt, dus dit is ook niet de bril waarmee je het boek moet lezen. Knaapen staat in onze beroepsgroep bekend als iemand die respectvol aan ieder de ruimte laat om zijn eigen mening te vormen over het vak. En dat ervaar ik ook bij het lezen van dit boek.
Kortom, Coachen met Paarden is een standaard werk voor elke (aankomend) paardencoach. De herziene uitgave bevat enorm veel nieuwe informatie. Als je de oude editie nog niet had, dan raad ik je aan om direct de herziene editie te kopen… en als je de oude editie wel hebt, ook.
*Bij navraag geeft Knaapen aan dat “dit boek een uitnodiging is om de inhoudsloze dimensie van trauma’s te onderzoeken. De plek van trauma is daarmee duidelijk aangegeven.”
(c)2021, Wendela den Tonkelaar
Coachen met Paarden – De wijsheid van de kudde
Ruud Knaapen
Uitgeverij Boom
Verkrijgbaar in de lokale boekwinkel (ISBN: 9789024428335) en online via Media Boekservice, een kleinschalige (web)winkel in paardenboeken.
